"Sowa Minerwy wylatuje o zmierzchu..."
G. W. F. Hegel, "Zasady filozofii prawa"

Wykład o etosie obywatelskim w Akademii Cnót Obywatelskich


Wykład o etosie obywatelskim w Akademii Cnót Obywatelskich

10 marca 2014

W ramach Akademii Cnót obywatelskich  w Kościele Świętego Krzyża odbył się mój wykład:

„Cnoty obywatelskie – fundament społecznego etosu”.

Starałem się w nim ukazać, iż mimo różnorodności i globalności świata jedno wciąż pozostaje niezmienne – odkąd człowiek stał się istotą społeczną a tym samym kulturową, wkroczył także w obszar polityki. Polityka zaś jest zawsze próbą stworzenia pewnego ładu, w którym będzie się żyło lepiej i godniej. Tym samym proponuje i promuje określone wzory postaw i zachowań, przedstawia cele i wartości, które należy realizować. Oznacza to, iż każda społeczność wskazuje jakiś wzór człowieka i osobowości, a zarazem związany z tym styl postaw, które uważa za godne naśladowania i społecznie pożądane. Jedną z takich – promowanych we współczesnym dyskursie społeczno-politycznym postaw – jest idea bycia obywatelem. Jednak obywatelstwo nie jest kategorią nowożytną ani współczesną. W starożytnej Grecji związana ona była z pojęciem cnoty-dzielności (areté). Grecy wyraźnie mówili, iż doskonałość ludzką (cnotę) można osiągnąć tylko we wspólnocie obywatelskiej. To tu zdobywa się areté politikei – cnotę polityczną, która umożliwia zgodne i rozumne współdziałanie z innymi obywatelami na terenie miasta-państwa (polis). Tak tworzy się grecka wspólnota wolnych i równych obywateli (koinonia). A zatem to w Grecji kategoria obywatela została ściśle związana z pojęciem cnoty, ponieważ jeśli chce się osiągnąć polityczną dzielność należy być aktywnym obywatelem.

Posłuchaj wykładu: