"Sowa Minerwy wylatuje o zmierzchu..."
G. W. F. Hegel, "Zasady filozofii prawa"

O nacjonalizmie w czasach liberalnej demokracji


O nacjonalizmie w czasach liberalnej demokracji

21 czerwca 2014

W wydanym niedawno numerze 14 periodyku Instytutu Studiów Politycznych PAN i Ośrodka Myśli Politycznej „Civitas. Studia z filozofii polityki” ukazał się mój tekst dotyczący nacjonalizmu i demokracji: „Czy idee nacjonalistyczne zakwestionują społeczeństwo liberalno-demokratyczne? Rozważania o przyszłości narodu w świecie diaspory i bezdomności.” Staram się w nim pokazać, iż od kilkudziesięciu lat, na europejskiej arenie politycznej, obserwujemy wzmożoną aktywność grup, stowarzyszeń i ruchów odwołujących się do radykalnie i wyraźnie głoszonych idei narodowych i nacjonalistycznych: Francuski Front Narodowy, węgierski Jobbik, Ruch Narodowo-Syndykalistyczny w Portugalii, polskie środowiska narodowe (Obóz Narodowo-Radykalny, Narodowe Odrodzenie Polski), grecki Złoty Świt, czy Liberalno-Demokratyczna Partia Rosji. Te społeczne i polityczne ugrupowania budzą skrajnie rozbieżne opinie (od entuzjazmu dla determinacji obrony wartości narodowych do oskarżeń o szerzenie faszyzmu), ale niewątpliwie zdobywają poparcie w coraz szerszych kręgach społecznych. Zjawiska te są dla wielu środowisk zaskakujące i wywołują obecnie poważne debaty. Co więcej, żywe idee narodowe stanowią dziś krytykę form życia społecznego, które w liberalnej demokracji, nastawionej na różnorodne i wielokulturowe społeczności stanowią fundament egalitaryzmu, liberalizmu i swoistego kosmopolityzmu. Czy zatem ideały nacjonalistyczne (narodowe) stanowią realne zagrożenie dla liberalnej demokracji? Czy, mimo popularności nacjonalizmu, możliwe jest stworzenie post-narodowego, wielokulturowego i kosmopolitycznie liberalnego świata? Zapraszam do lektury.

 

[gview file=”http://www.jacekgrzybowski.pl/PDF/Nacjonalizmidemokracja.pdf” save=”0″]